Terug thuis

We zijn terug thuis, de vluchten waren nog best vermoeiend  (vertrekken om 3.30 am is niet zo ons ding) maar wat we gezien en beleefd hebben, doet dat snel vergeten. De afgelopen drie weken hebben indruk gemaakt. Eerst en vooral was er het grote verschil tussen Oezbekistan en Kirgizië. Rijker Oezbekistan, arm Kirgizië. Cultuur versus natuur. Nooit eerder logeerden we zo vaak bij mensen thuis, nooit eerder konden we zo open met mensen praten. Na 20 jaar blijkt de studiekeuze van Sofie dan toch enig nut te hebben. We hebben dagenlang op de grond geslapen, zonder water en elektriciteit gezeten. We zijn allemaal minstens één keer ziek geweest. Niets van dat alles zal ons idee over deze reis beïnvloeden : bijzonder mooie landen, erg warme en rustige mensen. De moeite, echt.

Bishkek

De eerste dag in Bishkek gingen Anne, Mara en Sofie alleen op stap terwijl Geert ziek in bed lag. We kwamen de vier Vlaamse meisjes terug tegen, drie ervan waren ook net ziek geweest. Je vraagt je af wat ze hier met het eten doen. Gelukkig hebben we een uitgebreide reisapotheek bij! Intussen is Geert terug beter en kunnen we samen de stad verkennen. Echt veel is er niet te zien. Lenin, hamer en sikkel zijn nog duidelijk aanwezig, en je loopt van het ene park naar het andere. We kochten postkaarten (die we in België zullen versturen) en armbandjes als souvenir. Volgende nacht vliegen we terug, met een vlucht die om 3u30 vertrekt en ons via Istanbul terug naar Zaventem brengt. Einde van alweer een mooie reis.

Lake Song-Kol

In Kochkor vonden we een restaurant met lekker eten (2 euro per persoon), echte koffie, wifi en elektriciteit om de elektronica op te laden. We lunchten en gingen naar één van de reisbureautjes, lees: een barakje van 3 op 3. We konden de dag zelf nog verderrijden naar Lake Song-Kol, een bergmeer op 3000m. We kregen een nieuw gastgezin, zoals steeds heel lieve mensen. Ze hebben vier yurts staan : één voor henzelf, één om in te eten en twee voor gasten. We overnachtten twee keer in "onze" yurt, we hadden wat assistentie nodig om er binnen te geraken maar onze slappe lach zorgde ervoor dat er gepaste hulp kwam. 's Avonds wordt de yurt heet gestookt met een kacheltje, vanaf dan koelt hij af en tegen de ochtend is het ijskoud. We hadden bijzonder veel geluk met het weer, het was zonnig en warm dus we konden een lange wandeling maken en zelfs even het water in. Ondanks het gebrek aan comfort (gat in de grond, wassen in het meer) was dit een topmoment tijdens onze reis. De weidse omgeving, de yurts her en der, het gedaver van de vele paarden, dit is echt uniek.
Intussen zijn we terug in Kochkor, zelfde restaurant. De rugzak van Mara begon opvallend weinig te wegen, niet moeilijk als je al je broeken ergens achterlaat. We kochten dus twee nieuwe in de bazaar hier. Naar jaarlijkse traditie ging Geert ook naar de kapper voor een dikke euro. Na het eten vertrekken we dan voor onze laatste langere rit, richting Bishkek.

Kyzyl-Oi

De  route van Arslanbob naar Kyzyl-Oi was lang (9 uur) maar bijzonder mooi. Het eerste stuk ging door de bergen, dan reden we naar beneden om terug te klimmen tot boven de 3000m. Urenlang reden we over dat hoogplateau met op de achtergrond besneeuwde bergtoppen en links en rechts yurts. Het laatste uur was nog heftig, maar ons doorzettingsvermogen werd beloond. Kyzyl-Oi is een idyllische plek, en ook hier was een CBT-bureau. Dat is meteen ook de plek waar backpackers elkaar treffen. Toen wij aankwamen, stonden er net vier Vlaamse meisjes. Mara was blij: eindelijk het gevoel dat we iets doen dat kan. We kregen een gezin toegewezen en waren al voorbereid op een nieuw gat in de grond. Maar niets was minder waar. Er was een echt toilet en een echte douche. Tijdens de zomer stellen deze mensen hun huis ter beschikking van toeristen en wonen ze zelf in een huisje ernaast. De vrouw, die lerares Russisch is, kookte heel lekker voor ons, ook hier voelden we ons thuis. Ondanks de hoogte (1800m) was het ook daar weer broeierig heet. Dat hebben we vooraf echt onderschat, het maakt ook dat je niet veel kan doen, gaan wandelen is gewoon geen optie. Geert en Sofie lezen veel, met een zicht als op de foto, genomen naast ons huisje, is dat nog niet zo erg. Anne en Mara vinden het niet saai, er zijn genoeg indrukken om het boeiend te houden.
Nu zitten we in de jeep, holderdebolder op weg naar Kochkor. Daar gaan we uitzoeken wat we verder gaan doen.

Arslanbob

Buiten de grote steden vind je in Kirgizië geen hotels. Je bent dus aangewezen op het lokale CBT-bureau om je aan een overnachtingsplaats te helpen. CBT staat voor Community Based Tourism, het is een zegen voor heel wat arme Kirgiezen. Wat je betaalt gaat rechtstreeks naar de mensen zelf, zij dragen een klein percentage af aan de organisatie. In Arslanbob logeren we bij een fijn gastgezin. De accommodatie is evenwel zeer basic. Het toilet is een gat in de vloer, de douche is iets dat je op scoutskamp ook zou kunnen bouwen met een tank van 50 liter op het dak, dus het is gokken : ga je eerst, moet je zeer zuinig zijn (nog drie wachtenden na u), ga je laatst, loop je het risico zonder water te vallen als je voorgangers te kwistig geweest zijn.
Arslanbob is een dorp met 18000 inwoners op 1600m hoogte (lucht!). Toerisme draait hier goed, vinden ze, gisteren waren er zeker 20 toeristen. We kregen meteen een stevige storm over ons, niemand in het dorp kon zich herinneren wanneer dat nog eens voorgevallen was en er is veel schade. Hier wonen hoofdzakelijk Oezbeken, behoorlijk streng moslim dus we moeten altijd een lange broek dragen (toch nog steeds warm). Gisteren wandelden we alleen naar de grote waterval, vandaag trokken we eropuit met een lokale gids. We stapten door een enorm bos walnootbomen, langs mooie panorama's en een kleine waterval waar veel lokaal toerisme was. Halverwege stopten we op een schaduwrijke picknickplek. Daar kwam een kok voor ons koken.

We waren er niet alleen, er kwamen plots 15 Kirgizische vrouwen aan die goed georganiseerd waren en ook meteen begonnen met deeg kneden en aardappelen schillen. Terwijl ons stoofpotje stond te sudderen, ging Sofie bij de vrouwen zitten kletsen. Klassiek begint een gesprek met de volgende vragen : Hoe heet jij? Hoe oud ben jij? (Hierop krijg je dan de leeftijd van alle andere vrouwen, met vermelding van wie de oudste is enz). We kregen een soort van smoutebollenbrood aangeboden, en toen was ook ons eten klaar. Je zit hier altijd op de grond of op een taptsjan om te eten. De tafel is ook altijd rijkelijk gevuld, de standaarddrank is thee. Onze gastheer bakt ook superlekkere cookies.

Intussen hebben we beslist hoe we verdergaan. Morgen wordt een lange reisdag, dan rijden we tot Kyzyl-Oi. Als de CBT-coördinator ons transport geregeld heeft tenminste, het is al avond en we weten nog niets.
Hier is nergens wifi en er is ook geen internetcafé. We hebben dus een lokale SIM gekocht met data. Op die manier kunnen we toch nog een bericht posten.

Osh

Je moet er wat voor over hebben om in de zomer met de rugzak door Oezbekistan te reizen.

1. Het is snikheet. Dat betekent dat je tussen 13 en 17 uur niet veel kan doen.
2. Oezbekistan is niet voorzien op backpackers. Geen laundry service dus, het is wel wat gedoe om voor vijf man alles te wassen en te drogen in de kamer. 
3. Je moet geld wisselen in winkeltjes, portieken of bij taxichauffeurs. Zij geven tot 6200 som per dollar, de officiële koers is 2900.
4. Je wordt vaak gecontroleerd door de politie. Gisteren nog meermaals.
5. En last but not least : er is geen koffie (ontwenningskuur voor Sofie).

Je krijgt er evenwel veel voor in ruil.

1. De Oezbeken zijn zeer vriendelijke mensen en staan altijd open voor een babbeltje. 
2. De medressa's zijn echt prachtig. 
3. Er is een zeer goed werkend netwerk van treinen, dat maakt de lange verplaatsingen aangenaam. 
4. Je kan overal buiten eten op gezellige terrasjes, nergens anders in Azië aten we elke avond buiten. 
5. Eten is spotgoedkoop, de normale prijs voor een diner met vijf was 25 euro of minder, voor 7,5 euro per persoon ben je chique gaan eten.
6. De hotelletjes hebben vaak gezellige binnenplaatsen waar je kan uitrusten. 
7. Er is brood, kaas en komkommer, de perfecte picknick. 

Kortom, de positieve punten wegen merkelijk zwaarder, we zijn blij dat we Oezbekistan gezien hebben!

Vandaag zijn we dan, na taxi-vlucht-taxi, de grens met Kirgizië overgestapt. Vier controles aan Oezbeekse kant, waarbij Eden Hazard en de grote knuffel van Mara (fysieke controle van de inhoud van onze rugzakken) ons nuttige diensten bewezen hebben om de politie gunstig te stemmen. Aan Kirgizische kant moesten ze de douanier achter zijn loket uit een diepe slaap wekken. De arme man kwam duidelijk van ver, nog nooit kregen we zo snel stempels in ons paspoort.

Nu zijn we in Osh, de tweedegrootste  stad van Kirgizië. We logeren in een voormalig Intourist-hotel, dat heeft ook weer iets. Hier wissel je geld in de bank of gebruik je je bankkaart aan een automaat. Onze eerste poging was niet meteen een succes: kaart ingeslikt. Twee uur later hadden we ze terug. We haalden aan een andere automaat geld af. Hé, we krijgen briefjes ter waarde van 300 dollar gewoon in onze portefeuille?!

We hebben getwijfeld over de verdere route van onze reis. Trekken we via Arslanbob en over de hoogvlaktes verder richting Bishkek, of vliegen we naar Bishkek en vertrekken we daar opnieuw? We stellen de beslissing uit, reizen morgen naar Arslanbob, blijven daar drie dagen en dan zien we wel weer, afhankelijk van de goesting en vooral ons aller gezondheid. We hebben maar één deadline : op 30 juli moeten we in Bishkek zijn.

Tashkent (bis)

Deze ochtend is Lena terug naar huis vertrokken, peter, meter, opa en oma zorgen voor was, strijk, eten en een goed vertrek op Chirokamp. Wij hebben dus terug een dag Tashkent. Opnieuw valt op hoe rustig en groen het hier is. En hoeveel volk de overheid tewerkstelt. In elk metrostation wordt je bagage gecontroleerd. Dat de metaaldetector piept omdat je een zakmes bijhebt, doet er niet toe, en voor de grote rugzakken volstaat het als je zegt dat er alleen kleren en schoenen inzitten. Ook de paspoorten worden regelmatig nagekeken, hier zijn geen toeristen zonder gids dus dan doen ze wat gewichtig. Een babbeltje in het Russisch over het weer en het eten doet wonderen en oh ja, "de Belgen hebben niet goed gespeeld". Intussen is Sofie dankzij antibiotica terug onder de levenden, dat moet een vieze bacterie geweest zijn.
Vandaag doen we het rustig aan. We logeren in een aangenaam klein hotel met zwembad waar we nu even echt van genieten. Morgen nemen we een binnenvlucht naar Andijan vanwaar we over land de grens met Kirgizië zullen oversteken. Maar eerst nog eten (voor Sofie voor het eerst sinds drie dagen) en ons hotel cash betalen.De foto suggereert misschien een paleis, maar dat is het niet, dit is wat je moet verzamelen voor twee nachten.
Als alles goed gaat, schrijven we ons volgend bericht in Kirgizië.

Bukhara

Bukhara is geen heel grote stad, je kan er alles te voet doen en wandelt van medressa naar moskee naar medressa. Ook hier is alles weer heel erg de moeite. De blauwe lucht op de foto's is overigens echt, de avondzon kleurt mooi. Gisteren maakten we nog een avondwandeling waarbij we een knappe fototentoonstelling bezochten. De fotograaf was zelf aanwezig, een praatgrage en interessante man. Geert en de kinderen beginnen een paar woorden Russisch te verstaan, Sofie vertaalt de rest en antwoordt. Heel fijn, zo heb je meer contact met de lokale bevolking.
Anne citeert de Lonely Planet : Stomach and digestive problems are by far the most common health problems faced by visitors to Central Asia. Dat klopt, ondanks het feit dat we veelvuldig onze handen wassen, alcoholgel gebruiken en opletten met wat we eten, hebben we allemaal last van maag en/of darmen, de ene dag al meer dan de andere maar toch. Het eten is dan ook heel vettig en de hitte doet er wellicht ook geen goed aan. We zetten onszelf al ettelijke dagen op dieet en eten 's morgens en 's middags brood, kaas, komkommer en yoghurt, 's avonds zullen we nòg kritischer moeten zijn. Niemand is echt ziek, maar het is iets dat we nog nergens in die mate tegengekomen zijn.
Deze namiddag zijn we dan gaan afkoelen in het plaatselijke openluchtzwembad. Een zwembad vol mannen en een paar vrouwen. We hadden dus wel wat bekijks maar het frisse water deed deugd.
Morgen is weer een reisdag. We nemen dan de trein terug naar Tashkent en nemen opnieuw onze intrek in ons eerste hotel.

Asraf in het Nurataugebergte

Vele kilometers reden we door de desolate Oezbeekse steppe om aan te komen in Asraf. Geen gsm - verbinding, geen wifi, dichtstbijzijnde winkel op 30 km en dus volledig aangewezen op ons gastgezin. We werden hartelijk onthaald en kregen een lekkere maaltijd met veel peulvruchten (grommelbuiken tot gevolg). Na het eten moesten we op de taptsjan gaan liggen, een soort groot bed met kussens onder een boom. Lezen, slapen en thee drinken waren onze namiddagactiviteiten. Tegen de avond nam één van de leden van het gezin ons mee op een wandelingetje door het dorp, zijnde een paar huizen, een kerkhof en veel tuinen waarin ze groenten en fruit kweken. Oorspronkelijk zijn deze mensen Tadjieken, ze spreken ook Tadjieks, een taal die verwant schijnt te zijn met het Farsi  (Afghanistan) en dus niet met het Russisch. Boeiend! Geert ging nog wodka drinken met de mannen, na de plow als avondeten kropen we vroeg in ons bed. De volgende dag zouden we een grotere wandeling maken. Omwille van de hitte vertrokken we om 6 uur. We stapten goed door, hadden een heel interessante man als gids en leerden veel over de geschiedenis van de streek en de manier waarop de mensen er leven. De kinderen krijgen onderwijs van 7 tot 18 jaar, ze leren Tadjieks, Oezbeeks, Engels en Duits. Van onderwijs in die laatste twee talen merk je in de praktijk evenwel bitter weinig, het Russisch verdwijnt langzaam maar zeker. Na onze wandeling wachtte ons een zalig ontbijt met pannenkoeken, de rest van de dag brachten we door ... op de taptsjan.
Deze ochtend vertrokken we dan richting Bukhara . Een lange rit aan soms helse snelheid bracht ons terug in de stad. We verloren tijd door road blocks met controle van onze bagage (sigaretten? wodka?), een platte band, en slechte weg. Maar wat is dat toch allemaal relatief als je nu de berichten over Nice leest. Daar blijven ze in het mooie Nurataugebergte toch van gespaard, al hebben ze hun deel vroeger ook al wel gehad.

Samarkand

De oude stad van Samarkand is prachtig. Er is in de voorbije eeuw grondig gerestaureerd en dat werk gaat nog steeds door. Je loopt echt tussen de foto's uit de reisgids, soms lijkt het zelfs een beetje té mooi in orde en mist de stad wat leven. De vele tourgroepen waarvan sprake in de Lonely Planet zijn er niet, je kan de toeristen op één hand tellen. Fijn voor ons, maar onbegrijpelijk want het is echt de moeite. Gevolg is ook dat er weinig restaurants te vinden zijn, je kan her en der samosa kopen, naar iets deftigs moet je zoeken.
Tegen de middag valt het leven hier stil, het is dan ook bloedheet (maar de lucht is droog). 's Avonds komt iedereen dan terug buiten. Wij hebben dat ritme overgenomen en lassen platte rust in om dan van de avondzon te genieten.
We zitten nu net als vorig jaar in Xi'An op de Zijderoute. Wat een rijkdom moet dat hier in de Middeleeuwen geweest zijn! We hebben meer dan vorig jaar een echt vakantiegevoel. De drukte van China werd rust, de gezelligheid in de huizen en op pleintjes doet aan Marokko denken, rijst werd lekker brood. Dat ze hier Russisch spreken voelt raar aan, je associeert die taal niet met deze cultuur. Maar handig is het wel.
Na twee stadsbezoeken trekken we morgen naar het platteland. Zo zien we eens een andere kant van Oezbekistan.